
De onschatbare waarde van handgemaakt
Midden in de nacht, 23 jaar geleden, beviel ik op de Jan Evertsenstraat in Amsterdam op drie hoog, op een Perzisch kleedje in de woonkamer van mijn eerste dochter. Twee dagen daarna kwam mijn moeder onze dochter bewonderen, en natuurlijk bracht ze cadeautjes mee. Eén van die cadeaus was een nieuw smokjurkje van de hand van mijn oma. Terwijl mijn oma al 6 jaar daarvoor was overleden.
Eerst dacht ik, hè, hoe dan? Ik raakte een beetje in de war. Mijn oma was toch er toch allang niet meer? Toen viel het kwartje. Ik zag ineens voor me hoe mijn oma, jaren voordat zij overleed, vooruit had gedacht, en een van haar befaamde smokjurkjes aan het maken was. Voor later, voor als ze er niet meer zou zijn. Voor achterkleindochters die na haar overlijden nog geboren zouden gaan worden. Zo moet het vast gegaan zijn.
Nu waren die smokjurkjes van mijn oma ook heel bijzonder. Echt van die jurkjes zoals de koninklijke mini-prinsesjes ze droegen. Dat soort jurkjes worden nu nog steeds met de hand gemaakt door de dames van Tesselschade Arbeid Adelt. Het is puur handwerk. Als kind droeg ik ook gesmokte nachtponnen van mijn oma Sam. Ze groeiden en rekten zo lekker mee, in het begin kwamen ze tot de grond, en na een paar jaar kwamen ze tot net onder mijn kont.
Maar goed, ik kreeg dus zo’n babyjurkje als ‘soul sign’ van mijn oma – jaren na haar overlijden was zij er ineens weer helemaal bij. Zo. Ontzettend. Bijzonder. Tranen van ontroering. De waarde van handgemaakte dingen gaat om zoveel meer dan om wát je maakt. Het gaat om alle liefde die erin is gestopt. Steekje voor steekje. Die liefde kun je voelen. En zien.
Eerlijk gezegd heeft mijn oudste dochter dat jurkje nauwelijks aan gehad. Toen het er het seizoen voor was, was het eerst te groot, en daarna was het te klein. Mijn jongste dochter heeft het jurkje wel gedragen. Maar daar gaat het dus ook helemaal niet om. Waar het wel om gaat, en wat blijft, is de gedachte aan dat prachtige smokjurkje, en dat mijn oma er op dat moment ineens helemaal bij aanwezig was. Ik zie haar het maken. Steekje voor steekje. Dat jurkje ga ik echt nooit meer wegdoen, hoe vaak ik nadien ook ben verhuisd en nog zal verhuizen.
Wil je ook met de hand steekje voor steekje iets van betekenis maken. Een heirloom? Een deken om onder te kruipen waarin zoveel betekenis zit omdat je het maakt met allerlei stofjes geknipt uit kleding van een overleden dierbare? Of om een ander moment te markeren, zoals een dochter die uit huis gaat. Doe dan mee met mijn online cursus ‘Maak Je Eigen Memory Deken’ (MJEMD). Je hoeft er nog nooit patchwork voor gemaakt te hebben, want dat leer ik je.